Mauretanija

Mauretanija, država u zapadnoj Africi s izlazom na Atlantski ocean; 1 030 700 km²; 1 804 000 st. (1989): Mauri (Berberi) te pripadnici mnogobrojnih crnačkih plemena; porast st. 2,5% (1980-85). Gl. grad Nouakchott (400 000 st., 1987). Službeni jezici arapski i francuski, govori se i hassanya. Novčana jedinica ouguiya (1 MRO = 5 khouma). Društveni bruto-proizvod 466 $/ /st. (1984). M. obuhvaća mnogobrojne kamene pustinje u Sahari i nisko primorje Atlantskog oceana; nerazvedena obala duga je 754 km. Granična rijeka Senegal; slana jezera: Ndrhamcha, Chinchane, Ijill, Rhallamane. Polupustinjska i pustinjska klima; srednja zimska (januar) temperatura 19,8 ··· 22,7 °C, ljetna (juli) 23,1 ··· 35,4 °C; oborine: 50 mm na obali; unutrašnjost je bez oborina. Poljoprivredom (ugl. stočarstvom) bavi se 70% aktivnog st. Uzgaja se proso, kukuruz, krumpir, batata, riža, datulja; dobivanje arapske gume. Stočarstvo: najviše ovaca (oko 5 mil.), koza (2,5 mil.) i goveda (1,2 mil.); preteže nomadsko stočarenje. Ribarstvo: oko 37 000 t (73% mor. organizmi); gl. ribar, luka Nouädhibou; u obalnom moru strani ribar, brodovi godišnje ulove oko 300 000 t mor. organizama. Ležišta željezne (7 mil. t čista željeza, 1982) i bakrene rude te soli fosfata i ilmenita. Gl. izvozni proizvodi: željezna ruda (78%), riba (22%). Vrijednost izvoza (1982): 232 mil. $ (Francuska 29%, Italija 19%, Japan 9%, Belgija-Luksemburg 9%, V.Britanija 8%, SR Njemačka 8%, Španjolska 7%). Vrijednost uvoza (1982): 273 mil. $ (Francuska 34%, Španjolska 9%, Belgija-Luksemburg 8%, Nizozemska 7%, SAD 7%, SR Njemačka 5%). Prometna mreža: 652 km željezničke pruge (transport željezne rude iz F’Dericka u Point-Central), 8900 km ceste (1133 km s tvrdom podlogom) i 800 km unutrašnjih plovnih putova (rijeka Sénégal plovna je za kišna perioda do Kaédija, za sušna do Boguéa). Međunar. aerodromi: Nouâdhibou i Nouakchott. Gl. luke: Point-Central (leži 10 km j od ribar. luke Nouâdhiboua) i Nouakchott. Ukupan lučki promet (1984): oko 8 mil. t.; ukrcaj 7,5 mil. t, iskrcaj 0,5 mil. t tereta. Trgovačka flota (1986): 73 broda (veća od 100 brt) s ukupno 22 752 brt ili 64 388 m³; struktura: 1 brod za opći teret (299 brt), 1 brod tvornica (1100 brt), 69 ribarskih brodova (19 861 brt) i 2 netrg. broda (1492 brt). Ratnom mornaricom upravlja ministar obrane; oko 320 ljudi. Flota (1986): 4 p. br. i 5 p.c. Vojnopom. baze: Port Etienne i Nouâdhibou. – U antici je M. obuhvaćala područje današnjega Maroka i 2 Alžira; u 8. st. zauzeli su je Arapi; od 15. do 19. st. priznaje suverenitet maročkih vladara; evr. prodor završio je 1903. uspostavom franc. protektorata; od 1920. franc. je kolonija i od 1946. prekomor. teritorij. Borba za oslobođenje završila je proglašenjem nezavisnosti 1960. Čl. Pokreta nesvrstanih zemalja.